Bij de aankoop van een handelsfonds hebt u de keuze over wat u koopt. Bij de aankoop van een onderneming hebt u dat niet, want de risico’s van het passief zijn verbonden aan het aktief omdat u het geheel van de onderneming verwerft.
De eigenaar van de aandelen bezit bijgevolg de proportionele rechten van het kapitaal van de onderneming, en verkrijgt zo het recht op de winsten van de onderneming, maar is verantwoordelijk voor de verliezen uit het verleden, het heden en in de toekomst.

De waarde van de onderneming is moeilijker te bepalen dan de waarde van een handelsfonds, omdat zowel het aktief als het passief wordt geëvalueerd.

Gebruikelijkerwijze gebeurt deze waardering best door een gespecialiseerd adviesbureau. Er bestaan verschillende waarderingsmethodes, en het adviesbureau is het best geplaatst om de juiste methode te gebruilen in functie van de onderneming.

De bestaande waarborgen zijn zeer zwak. De verwerving van aandelen geeft namelijk geen eigendomsrecht op het handelsfonds waarvan de onderneming eigenaar is.
Zonder specifieke engagement vanwege de verkoper, heeft de koper weinig of geen verhaal op de verkoper.

In de volgende gevallen kan de koper zich wel jegens de verkoper keren:
– de onderneming maakt geen deel uit van zijn patrimonium
– de verkoper handelt te kwader trouw

Net omdat de wettelijke waarborgen onvoldoende zijn, is het noodzakelijk om contractueel een waarborg overeen te komen onder de vorm van een garantie van het passief.
Deze waarborg beschermt u voor ieder passief dat niet is opgenomen in de boekhouding en waarvan de oorsprong terug te vinden is in de periode voor de overname. Het is echter noodzakelijk om aan te tonen op expliciete wijze waar de oorsprong van dat passief te vinden is, het te omschrijven en duidelijk te bewijzen dat het terug te vinden is van voor de overname, om zo de waarborg in voege te laten treden.

Er bestaan twee clausules : de zuivere waarborg en de prijsherziening.

De pure waarborg
De verkoper verbindt zich ertoe om de som te betalen die nodig is om dit passief aan te zuiveren

De prijsherziening
Deze clausule wordt gebruikt wanneer er sprake is van een gespreide betaling van de koopsom.
De verkoper betaalt een deel van de koopsom terug ten bedrage van het passief, en deze som wordt in mindering gebracht van de nog uit te voeren betalingen door de koper.

De overdracht van de aandelen wordt overeengekomen in één enkele overeenkomst. Daarom is het noodzakelijk om voorafgaandelijk aan de ondertekening meerdere documenten op te maken.

Tijdens gesprekken is het namelijk noodzakelijk dat beide partijen een bepaald niveau van loyauteit aan de dag leggen, vandaar dat het afbreken van de gesprekken met kwade trouw de aansprakelijkheid in het gedrang brengt.

Tijdes de auditperiode is het daarentegen aangewezen om een protocolovereenkomst te ondertekenen. Deze bepaalt de modaliteiten van de aankoop en de waarborgregeling. In deze is een belangrijk gegeven de betaling van de koopsom met middelen van de gemeenschap (huwelijk of samenwoningscontract). De partner dient namelijk hiervoor het uitdrukkelijk akkoord te geven, en dit akkoord dient in de overeenkomst worden opgenomen.
Indien dit niet is voorzien, kan de partner de koop ongedaan maken binnen een periode van 2 jaar na kennisname van de overeenkomst.
Ook niet te vergeten is het type van vennootschap. Sommige vennootschappen vereisen namelijk dat de medevennoten een voorkooprecht bezitten en/of hun akkoord moeten geven omtrent de overdracht.

De overdracht kan overeengekomen worden bij onderhandse overeenkomst of per notariële akte.

Publicatievereisten
Om tegenstelbaar te zijn aan derden, dienen bepaalde publicatievoorwaarden te worden nageleefd. Enerzijds dient de akte te worden ondertekend in aanwezigheid van een gerechtsdeurwaarder. Anderzijds dient de publicatie te gebeuren bij de rechtbank van Koophandel en het Belgisch Staatsblad.

Registratierechten
Iedere akte is onderheving aan bepaalde registratierechten. Deze dienen betaald te worden bij het registreren van de akte.